Mε την ισοτιμία ευρώ/δολαρίου στο 1, τα μεταφορικά κόστη 8 έως 12 φορές πάνω από πέρυσι, τις αυξήσεις μισθών και το μπαράζ ανατιμήσεων σε πρώτες ύλες και ενέργεια να πυροδοτείται περαιτέρω από τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία, η «τέλεια καταιγίδα» μόλις αρχίζει.
Αυτό είναι το περιβάλλον κατά την οπτική του Απόστολου-Ευάγγελου Βακάκη, προέδρου του διοικητικού συμβουλίου της Jumbo, που με αφορμή τις αντιδράσεις ορισμένων μετόχων για το εύρος τιμών στο πρόγραμμα επαναγοράς ιδίων μετοχών (1 έως 13,50 ευρώ ενώ η μετοχή έκλεισε χθες στα 14,67 ευρώ), ανέπτυξε για άλλη μια φορά χθες τη θεωρία του, που πάει κόντρα στο μοντέλο «extend and pretend».
Έκανε σαφές ότι το πρόγραμμα επαναγοράς δεν διέπεται από την προσπάθεια τόνωσης της μετοχής και δεν είναι στις προθέσεις του να κινηθεί με στόχο όφελος σε βραχυχρόνιο ορίζοντα. «Η στρατηγική μας βασίζεται στο ότι τη μετοχή την έχει κάποιος για πάντα, για τα παιδιά του... απολαμβάνοντας γενναιόδωρη μερισματική πολιτική», τόνισε ο κ. Βακάκης, σημειώνοντας αστειευόμενος ότι «μια κότα που δεν παράγει αυγά την τρως την Κυριακή με πατάτες!».
Στο πλαίσιο της χθεσινής γενικής συνέλευσης, διαβεβαίωσε τους μετόχους της εταιρείας του ότι θα διατηρηθεί στο ακέραιο η μερισματική πολιτική του 2021 και κατά το 2022, με διανομή συνολικού ποσού 0,77 ευρώ ανά μετοχή -και άρα πέραν του μικτού 0,3850 ευρώ που αποφασίστηκε να διανεμηθεί τον Ιανουάριο, επιπλέον 0,3850 ευρώ θα διανεμηθεί εντός του επόμενου διμήνου.
Η στρατηγική του υπαγορεύει την ανάπτυξη αναχώματος για να αντέξει ο όμιλος την καταιγίδα την οποία αναμένει μετά βεβαιότητας. «Όποιος αγνοήσει τα σημάδια, ο Θεός να τον βοηθήσει» είπε, εξηγώντας ότι ο κόσμος δεν έχει συνειδητοποιήσει τι σημαίνει μια σχέση ευρώ/δολαρίου στο 1, όπως δεν έχει συνειδητοποιήσει την έννοια του πολέμου και τις μεσοπρόθεσμες επιπλοκές που θα φέρει. Δεν έχει καταλάβει επίσης γιατί η Ασία προχωρά σε δυναμικά lockdown, όταν στη χώρα μας ζούμε με την ευχή ότι η πανδημία έχει κάνει τον κύκλο της.
Μια συνετή διοίκηση, κατά τον κ. Βακάκη, δεν μπορεί με κανένα τρόπο να ενθαρρύνει κινήσεις που σε περιβάλλον τεράστιας αστάθειας θα δημιουργούσαν λόγο για αύξηση της αξίας της μετοχής. «Όσο κάθομαι σε αυτή την καρέκλα, δεν θα αντιμετωπίσω τον επενδυτή-συνεταίρο μου σαν έναν αισιόδοξο βλάκα! Το μοντέλο που έχω στο μυαλό μου είναι τελείως διαφορετικό. Αν κάποιος πούλαγε την έννοια της επαναγοράς ερήμην των κινδύνων, θα είχε μόνο βραχυπρόθεσμο όφελος...». Ο κ. Βακάκης αναφέρθηκε στο μοντέλο extend and pretend -μια φράση που συμπυκνώνει την επιθυμία να προωθηθούν κέρδη στο παρόν, αναβάλλοντας παράλληλα το κόστος ή τους κινδύνους στο μέλλον.
Με τον δικό του τρόπο εξήγησε ότι σε αυτό το μοντέλο αφήνουμε κάποιον άλλο να βγάλει την καυτή πατάτα από τον φούρνο. Αναγνωρίζει ότι με αυτά που λέει μπορεί να μην είναι ευχάριστος αλλά, όπως τονίζει, δεν κατεβαίνει για βουλευτής και όποιος δεν τον εγκρίνει, μπορεί να επιδιώξει τη μετακίνησή του.
Ο ίδιος λέει για την εισήγησή του σχετικά με την επαναγορά ιδίων μετοχών σε τιμή μέχρι 13,50 ευρώ, δηλαδή κάτω από την τρέχουσα: «Εφόσον είμαι ο κεντρικότερος μέτοχος και απολαμβάνω τα περισσότερα από τα ευεργετήματα, θα μπορούσε κάποιος να σκεφτεί ότι αφού δεν το κάνει για τον εαυτό του, μπας κι έχει δίκιο;».
Εξήγησε ότι οι κεντρικές τράπεζες στην αρχή είπαν ότι είναι προσωρινός ο πληθωρισμός, μετά είπαν ότι μάλλον δεν είναι προσωρινό φαινόμενο και μετά, με διψήφιο ποσοστό πληθωρισμού, οι επενδυτές, αντιμέτωποι με αρνητικό επιτόκιο, σπρώχνονται στις μετοχές με κινήσεις που είναι κόντρα στη λογική.
Οι μαυραγορίτες
«Έχει κάποιος αντιληφθεί τι σημαίνει 1 ευρώ να αντιστοιχεί σε 1 δολάριο και οι μαυραγορίτες να έχουν καταλάβει την οικονομία;», αναρωτήθηκε ο κ. Βακάκης, θεωρώντας ότι αν κάποιος μπορεί να ισορροπήσει ένα μίγμα από αύξηση του κόστους μισθών, οκταπλάσιο κόστος μεταφορών, εκτίναξη κόστους ενέργειας και πρώτων υλών, πρέπει να βάλει υποψηφιότητα για πολύ υψηλή θέση, δίπλα στον Θεό!
«Υπό αυτές τις συνθήκες και αν δεν ζούμε με ψευδαισθήσεις, το πεπρωμένο φυγείν αδύνατο. Εκτός κι αν συμβούν πράγματα που ανατρέπουν τα μελλούμενα, δηλαδή να σταματήσει ο πόλεμος, να επιστραφούν τα εδάφη που έχει καταλάβει η Ρωσία, να εξαφανιστεί ο κορωνοϊός και να έρθει Μεσσίας στην Κίνα που θα μας διαβεβαιώσει ότι είμαστε ασφαλείς...», είπε ο κ. Βακάκης, τονίζοντας ότι στις προβλέψεις του έχει ενσωματώσει την εκτίμηση ότι η πανδημία έχει πιθανότητες 50-50 για το αν θα εξαφανιστεί ή θα επιστρέψει με άλλη μορφή το φθινόπωρο.
«Μιλάω σκληρά ονομάζοντας μαυραγορίτες ορισμένους, διότι στην πράξη έχουν διασπάσει την τροφοδοτική αλυσίδα και κινούνται σε αυτόνομες πορείες σε βάρος του καταναλωτή. Οι παράμετροι κόστους δεν μπορούν να μείνουν στο διηνεκές ως έχουν με τα σημερινά εισοδήματα του κόσμου...» ανέφερε, τονίζοντας ότι οι θέσεις της εταιρείας διατυπώνονται σε ιδεολογικό επίπεδο και στόχος δεν είναι η κριτική της κυβέρνησης.
«Ρόλος μας είναι να στηρίζουμε την εκάστοτε εκλεγμένη διοίκηση... αλλά δεν μπορεί κάποιος να τιμολογεί 8 φορές ή 12 φορές πάνω σε σχέση με ένα χρόνο πριν, με το επιχείρημα ότι κάτι άλλαξε οριακά... Παρά τα καύσιμα, τους κανονισμούς ή ό,τι άλλο, δεν δικαιολογείται τέτοιου μεγέθους επίπτωση», πρόσθεσε μιλώντας ειδικότερα για τα μεταφορικά κόστη.
Πιθανότητες 51-49
Στις επιχειρήσεις δεν υπάρχει δημοκρατία, σύμφωνα με τον κ. Βακάκη. Υπάρχει όμως πολυφωνία και γι' αυτό άλλωστε, όπως είπε, συμμετέχει ενεργά στις συνελεύσεις, διότι θέλει να ακούει άλλες απόψεις. Εξού και η πρόσληψη νέων συνεργατών από την εταιρεία, οι οποίοι βέβαια, όπως παραδέχεται, κάνουν προσπάθεια να του αλλάξουν γνώμη, αλλά τελικά γίνεται το αντίθετο.
Εν κατακλείδι, κατά την άποψη του επικεφαλής της Jumbο, μπαίνουμε σε τέλεια καταιγίδα, το 2022 και το 2023 είναι χαμένες χρονιές και όλα αυτά έχουν πιθανότητες 51%. Στο καλό σενάριο, οι πιθανότητες είναι 49%. «Μπορεί να κάνω λάθος», είπε ο κ. Βακάκης, αλλά ακόμη κι αν ο ίδιος διαψευστεί, όπως λέει, το ζητούμενο είναι να μην έχει επιπτώσεις αυτό στον καταναλωτή, στην εμπιστοσύνη του οποίου βασίζεται. Γι' αυτό λέει για παράδειγμα ότι εάν το κράτος επιδοτήσει επιλογές που οδήγησαν σε μια ακριβή ενέργεια, θα αναγκαστεί από κάπου να πάρει τα λεφτά. «Και ο νοών νοείτο. Δεν θα έρθει ο θείος από το Αμέρικα...», πρόσθεσε χαρακτηριστικά.
Οι επενδύσεις στο δίκτυο
Σχετικά με τις επενδύσεις στο δίκτυο, ο κ. Βακάκης τόνισε ότι παραμένει σταθερή η πολιτική του για αγορά ακινήτων και κατασκευή καταστημάτων, χωρίς ωστόσο σε αυτή τη φάση να τίθενται σε λειτουργία. Έχει τα κεφάλαια και κρίνει ότι δεν θέλει να χάσει το momentum, αλλά δεν θεωρεί συνετό στην παρούσα φάση να ρίξει στην παραγωγή νέα καταστήματα, όπως τόνισε, σημειώνοντας μεταφορικά «αγοράσαμε ραφάλ και αργότερα τις ρουκέτες, όπως ορθώς κάνει η Ελλάδα...».
Ας σημειωθεί ότι φέτος θα προστεθεί στο δίκτυο ένα νέο κατάστημα στη Ρουμανία, χώρα που υστερεί αυτή τη στιγμή σε απόδοση έναντι των άλλων χωρών, διότι υπεραπέδωσε πέρυσι. Μάλιστα ενώ πρακτικά δείχνει μείωση στο 4μηνο, σε σχέση με το 2019 η αύξηση είναι 30%.
Αναφορικά με τη νέα συμφωνία franchise στο Ισραήλ, ο κ. Βακάκης τόνισε ότι οι προθέσεις για το άνοιγμα του πρώτου καταστήματος φέτος θα φανεί όταν θα ανοίξουν οι πιστώσεις για τα εμπορεύματα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Κρίσιμο το επόμενο τετράμηνο
Σχετικά με τις καλές επιδόσεις του δικτύου στο 4μηνο, η διοίκηση του ομίλου τονίζει ότι μπορεί ο ρυθμός να διαφέρει από αυτόν που έχει ενσωματωθεί στις προβλέψεις βραχυπρόθεσμα, αλλά αυτό δεν δικαιολογεί ενθουσιασμό. Θα πρέπει κανείς να αξιολογήσει τις επιδόσεις στο επόμενο τετράμηνο, το οποίο είναι και το καθοριστικό λόγω τουρισμού.
Ο κ. Βακάκης επανέλαβε όσα είχε αναφέρει πρόσφατα σε ενημέρωση των αναλυτών για τα περιθώρια κέρδους και την απόφασή του να μη μετακυλίσει κόστος στον καταναλωτή, σε περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού, πάνω από αυτό που πρέπει.
Σε αυτή την περίπτωση, η εταιρεία θα περιορίσει τα περιθώρια κέρδους, διότι δεν είναι στις προθέσεις της να «ληστέψει» τον καταναλωτή, όπως είπε ο κ. Βακάκης, προσθέτοντας «καλύτερα να ταξιδεύουμε με ένα τζάμπο παρά με ένα τουπόλεφ. Θα υποστούμε το ποσοστό της κρίσης που μας αναλογεί. Απαράβατος κανόνας είναι να διασφαλίσουμε το περιουσιακό στοιχείο του επενδυτή συνεταίρου μας στην κρίση».